Werkgeversauteursrecht

Het auteursrecht kent als hoofdregel dat de maker van een werk als auteursrechthebbende van dat werk wordt aangemerkt, maar hoe zit dat als een werknemer iets tijdens zijn werk maakt?

In dit geval kan niet zomaar teruggegrepen worden op de algemene regel dat de maker van een werk ook de auteursrechthebbende op een werk is. In artikel 7 van de Auteurswet is namelijk bepaald dat wanneer iemand arbeid in dienst van een ander verricht, welke arbeid bestaat uit het vervaardigen van bepaalde werken van letterkunde, wetenschap of kunst, de werkgever als maker wordt aangemerkt, en dus als auteursrechthebbende. Dit wordt ook wel “fictief makerschap” genoemd.

Wil een werkgever zich met succes op zijn rol als fictief maker van een werk kunnen beroepen, dient sprake te zijn van een privaatrechtelijk of publiekrechtelijk dienstverband tussen de werkgever en de werknemer. Dit betekent dat het zowel kan gelden voor degene die een arbeidsovereenkomst ex artikel 7:610 BW heeft gesloten, maar ook op een ambtenaar die in dienst is van de overheid of een publiekrechtelijk lichaam. Opdrachtnemers zoals freelancers en zzp-ers vallen daar overigens buiten.

Vervolgens moet de arbeid die wordt verricht bestaan uit het vervaardigen van werken. Dit betekent dat het maken van het auteursrechtelijk beschermde werk ook daadwerkelijk tot de taak van de werknemer moet behoren. Alles wat de werknemer maakt dat buiten zijn taakomschrijving valt, valt in beginsel buiten de werking van artikel 7 Auteurswet.

Daarnaast spreekt de wet over “bepaalde werken”. Dit betekent dat de werkgever zeggenschap moet hebben over de vorm waarin het werk tot stand komt. De arbeidsverhouding dient dan ook voldoende concreet te zien op het maken van specifieke werken door de werknemer. Een algemeen voorbeeld van niet door het werkgeversauteursrecht gevangen werken zijn de werken die universitaire onderzoekers creëren op basis van een algemene taakomschrijving.

Maar let op, want er bestaan genoeg mogelijkheden om af te wijken van deze algemene regels. Zo is het mogelijk contractueel overeen te komen met een freelancer dat alle auteursrechten op werken die hij/zij voor een bepaalde onderneming maakt uitsluitend bij de onderneming komen te liggen. Andersom kan ook juist met een werknemer de afspraak gemakt worden dat de werknemer het auteursrecht op zijn eigen werken zal verkrijgen.

Over het algemeen geldt echter de wettelijke regel dat een werknemer die tijdens zijn werk een bepaald werk creëert, dat voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt, niet zal worden aangemerkt als de auteursrechthebbende op dat werk. Dat zal alleen anders zijn wanneer het gecreëerde werk naar haar aard niet binnen het bereik van de functie(omschrijving) van de werknemer valt.